تاغ

HAGOXYLON Persicum

محل کاشت : پارک ملی توران

تاغ (Haloxylon) درختچه‌ای کوچک از خانواده  Amaranthaceae است .

تاغ‌ها با سیستم ریشه‌ای گسترده به شدت در مقابل بی‌آبی و گرما و شوری خاک مقاوم بوده و بجز ایران در بخش‌های وسیعی از خاورمیانه، آسیای میانه  و چین می‌رویند.

تاغ ها از سازگارترین گیاهان بیابان یا به اصطلاح عامیانه کویرهستند که به دليل حفظ رطوبت خاک شرایط رشد و نمو ساير گياهان و در نتیجه حشرات و خرندگان و پرندگان و پستانداران را فراهم می آورند، و نقش بسیار زیادی در ایجاد و بقای چرخه زیستی همه جانداران در بیابان‌های ایران دارند از همین رو برخی لقب قهرمان بیابان‌های ایران را برای آن مناسب می‌دانند.

تبخیر و تعرق از مهم‌ترین دلایل از دست دادن آب در گیاهان است. گیاه تاغ با گوشتی، بندبند و فلسی شدن و کاهش تعریق با محیط‌های بیابانی خو گرفته است. ریشه‌های تاغ با جذب نمک‌ها و املاح موجب کاهش شوری آب و خاک در آن منطقه می‌شود . اگر مقداری از سر شاخه‌های این گیاه را بجوید متوجه مزه‌ی شوری بافت آن  خواهید شد.

در ایران 3 گونه از این سرده به نام‌های سیاه تاغ، زرد تاغ و تاغ بوته‌ای وجود دارد و گونه‌ی غالب در پارک ملی توران زردتاغ است که درختی به ارتفاع حداکثر 5 متربا تنه محکم چرو کیده و پوست خاکستری روشن با چوب سنگین شکننده است . شاخه های سال قبل آن مایل به سفید و پوشیده با ترکهای حلقوی متراکم، و شاخه های یک ساله سبز کم رنگ و نسبتا سخت شکننده به قطر 1-2 mm  در گیاهان جوان است

اين درخت با آب و هوای خشک و زمينهای نسبتا” شور نواحی کويری بسيار سازگار بوده و در خاکهای سبک و شنی و همچنين بر روی تپه های شنی بخوبی رشد می کند.

نیاز به آفتاب کامل دارد و دمای مناسب برای رشد این گیاه  16 درجه به بالا است، اما سرما را نیز به خوبی تحمل می‌کند ، به همين دليل برای مبارزه با بیابان‌زایی و تثبيت شنهای روان در مناطق کويری کشور از اهمیت و محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است.

نهال‌های دست ‌کاشت تاغ در سال اول بسته به شرایط آب و هوایی به  6 تا 10 مرحله آبیاری و در سال دوم نیز نهایتا به 1 تا 3 مرحله آبیاری نیاز دارند و پس از آن و با به عمق رفتن ریشه‌های قدرتمندشان به خوبی با شرایط محیطی سازگار شده و به رشد خود ادامه می‌دهند.

تاغ گونه‌ای بسیار مقاوم است و تقریبا بیماری خاصی آن را تهدید نمی‌کند و مهمترین عوامل از بین رفتن آن چرای بی رویه دام خصوصا شترها و برداشت فراوان و قاچاق چوب آن برای تهیه زغال است.